Reklama

Niedziela Kielecka

O księżach w literackim „Klerykowie”

Niedziela kielecka 19/2013, str. 7

BOŻENA SZTAJNER

Z jakimi sylwetkami księży spotykamy się w kanonie literatury polskiej i światowej na przestrzeni różnych epok? Jak zagraniczna i polska literatura przedstawia kapłaństwo, powołanie, życie duchownych w czasach współczesnych? Dwudniowa ogólnopolska konferencja naukowa „Postać księdza w literaturze” w Wyższym Seminarium Duchownym pokazała, że temat sacrum dotykający kapłaństwa fascynuje pisarzy od wielu stuleci. O księżach w literackim „Klerykowie” mówiono poważnie, refleksyjnie, zabawnie, a nawet strasznie. W ocenie niektórych prelegentów temat księdza wciąż czeka na prawdziwe dzieło literackie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Z delikatną nutą autoironii można powiedzieć, że trudno o lepsze miejsce na tę konferencję. Kielce to przecież literacki „Kleryków”. Idąc do katedry, spotykamy Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, to budynek, gdzie kiedyś znajdowało się Męskie Gimnazjum Rządowe, do którego chodził Marcin Borowicz - bohater „Syzyfowych prac”. Idąc krok dalej, mijamy kościół Świętej Trójcy, Seminarium - najstarszą uczelnię wyższą w mieście, liczącą sobie 286 lat, założoną przez bp Konstantego Szaniawskiego - mówił, witając gości w auli bp. Czesława Kaczmarka rektor WSD ks. dr Grzegorz Kaliszewski.

Skąd zamysł konferencji? - Ksiądz jest taką osobą, która zatrzymuje, zaciekawia, fascynuje, czasem przeraża. Warto spojrzeć na nią nie tylko z pozycji dyskusji salonowych czy rozmów prowadzonych w zaciszu domowym, ale przyjrzeć się jej przez pryzmat literatury. Literatura proponuje wiele zróżnicowanych obrazów kapłana, kreując także wzorce. Czasem jest to wzorzec osoby świętej, wzniosłej, w aureoli, a czasami postać księdza jest przedstawiona monstrualnie, w karykaturze - mówił ks. dr Stefan Radziszewski. Zaznaczył, że „konferencja stawia pytania o duchowość i o duchownych, o poszukiwanie sensu i głębi istnienia oraz problemy wiary i niewiary, jakie ukazuje literatura. W epoce, którą niektórzy chcą postrzegać jako postsakralną, warto te zagadnienia poddać wnikliwej refleksji”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

- To bardzo dobry czas, aby mówić o roli księdza w historii literatury i w historii Polski, ponieważ zagrożony jest Kościół i zagrożona jest postać księdza. Czuję się, jakbym żył w dwóch rzeczywistościach. Jedna ta prawdziwa - mam wielu kolegów, znajomych, przyjaciół księży. Wydaje mi się, że są to wyjątkowi ludzie, którzy zmieniają świat, są dobrzy, są mądrzy. I jest inna rzeczywistość, powiedzmy sobie medialna - mówił prezydent W. Lubawski. Podkreślił, że ta konferencja jest dobrym narzędziem, które pokazuje szeroko postać księdza i jego rolę.

Zaproszenie na konferencję bardzo chętnie przyjęli znakomici prelegenci związani z prawie dziesięcioma ośrodkami akademickimi w Polsce, od Uniwersytetu Gdańskiego, Jagiellońskiego po Uniwersytet Warszawski, Zieloną Górę, KUL, wśród nich także wykładowcy WSD. Wszyscy oni są specjalistami zajmującymi się sacrum w literaturze. Wśród prelegentów wystąpili ks. prof. Marek Starowieyski z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Zofia Zarębianka z Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Elżbieta Mikiciuk z Uniwersytetu Gdańskiego i ks. dr Robert Nęcek z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, a także z Sekretariatu Stanu z Watykanu - ks. Henryk Jagodziński.

Swoistym bilansem literatury o kapłanach był wykład ks. prof. dr hab. Marka Starowieyskiego z UW. Poddał on analizie sztandarowe i najbardziej rozpoznawalne dzieła literackie polskiej zagranicznej literatury z kapłanem jako bohaterem w roli wiodącej. Jest w tych dziełach całe bogactwo osobowości ukazanych poważnie, patetycznie, groteskowo, humorystycznie. Podsumowując uznał, że bilans ten nie jest imponujący. Zauważył, że mamy szereg utworów napisanych czy to przez księży czy osoby świeckie poprawnie, dobrze, ciekawie i trafnie, jednak wciąż postać kapłana stanowi rolę drugoplanową w powieściach. Kapłaństwo z całą tajemnicą i głębią sacrum nie doczekało się do tej pory wybitnego dzieła. Bogactwo charakterów, postaw, portretów, osadzonych w konkretnych realiach historycznych (rewolucje, powstania, totalitaryzmy hitlerowski i stalinowski), zmagających się z różnymi sytuacjami, cierpieniami, trudnościami ukazuje, że „księdza nie da się sprowadzić do jednego schematu, stereotypu - powiedział. Receptą na obraz kapłaństwa w literaturze może być pokazanie zwyczajnego, prawdziwego życia kapłana. Spędziłem kilka dobrych miesięcy z tymi postaciami - mówił o swoich bohaterach literackich - i był to dla mnie czas bardzo wartościowy.

Pomysłodawcami sesji byli ks. dr Grzegorz Głąb (KUL) oraz ks. dr Stefan Radziszewski (WSD Kielce). Organizatorzy przedsięwzięcia to Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II - Katedra Literatury Realizmu i Naturalizmu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Kielcach. Sesję objęli patronatem bp Kazimierz Ryczan oraz prezydent Kielc - Wojciech Lubawski.

Podziel się:

Oceń:

2013-05-09 14:52

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

„Kwitnący” apostolat

Niedziela małopolska 48/2014, str. 5

www.naleik.nazwa.pl

U progu rozpoczynającego się Roku Życia Konsekrowanego spotykamy się z ks. Bogusławem Nagel. Rozmawiamy o modlitwie za kapłanów, którą podejmują świeccy zatroskani o swoich księży w ramach Apostolatu Margaretka.

Więcej ...

Kard. Ryś: Antysemityzm jest, zgodnie z nauczaniem Kościoła, grzechem i złem moralnym

2025-07-11 12:37

Vatican News

Antysemityzm w każdej postaci jest, zgodnie z nauczaniem Kościoła, grzechem i złem moralnym - napisał w oświadczeniu kard. Grzegorz Ryś, metropolita łódzki, przewodniczący Komitetu Konferencji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem.

Więcej ...

Włochy: odrestaurowano sześćsetletni fresk Fra Angelico, przedstawiający Ukrzyżowanie Chrystusa

2025-07-12 10:03
Fra Angelico: Ukrzyżowanie (San Marco, Florencja).

commons.wikimedia.org

Fra Angelico: Ukrzyżowanie (San Marco, Florencja).

Sześćsetletni fresk, przedstawiający Ukrzyżowanie Chrystusa, autorstwa bł. Fra Angelico (1395-1455) - jednego z najwybitniejszych malarzy wczesnego Odrodzenia, pieczołowicie odrestaurowano w przyklasztornym kościele św. Dominika we Fiesole koło Florencji. Dzieło, ukryte pod wieloma warstwami farb, odzyskało swój pierwotny blask dzięki wsparciu amerykańskiej organizacji non‑profit Friends of Florence (Przyjaciele Florencji).

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Europa

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Kościół

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Abp Kupny: słowa Grzegorza Brauna są niedopuszczalne....

Kościół

Abp Kupny: słowa Grzegorza Brauna są niedopuszczalne....

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Kościół

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...