Reklama

Niedziela Przemyska

Wielka Wojna zabrała im dom i życie

Msza św. w choceńskim kościele

Ryszard Jaroch

Msza św. w choceńskim kościele

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mieszkańcy Wyszatyc zgromadzili się w niedzielę 28 września br. na Mszy św. w parafialnym kościele pw. św. Mikołaja Biskupa, aby modlitwą oddać hołd tym, którzy 100 lat temu zostali wysiedleni ze swojej miejscowości do Czech.

Dramat Wyszatyc

W wyniku działań wojennych rozpoczętych 28 września 1914 r., wojska rosyjskie szybkim marszem zbliżały się w kierunku twierdzy Przemyśl. W ramach przygotowań do obrony, dowództwo twierdzy wydało rozkaz o ewakuacji ludności cywilnej miasta. Mniej więcej w tym samym czasie podjęto też decyzję o oczyszczeniu przedpola twierdzy po to, żeby łatwiej było obserwować ruchy wojsk rosyjskich, a być może także pozyskać zapasy żywności dla żołnierzy. W wyniku działań wojsk austro-węgierskich w obrębie twierdzy spalono 21 wsi i 23 przysiółków. Nie znamy dokładnie daty wysiedlenia ludności Wyszatyc. Na podstawie niektórych faktów można się domyślać, że akcja wysiedlenia i całkowitego zniszczenia wioski miała miejsce pomiędzy 16 a 19 września 1914 r. Ostatnie wpisy w księgach metrykalnych parafii rzymskokatolickiej kończą się na dacie 15 września, a wojska rosyjskie przekroczyły San w okolicach Walawy 20 września. W tym czasie mieszkańcy Wyszatyc musieli być już w drodze do Czech.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Pamięć ponad granicami

Reklama

Obchody 100. rocznicy tych tragicznych dla Wyszatyc wydarzeń rozpoczęły się 27 lipca br. Mszą św. w intencji ofiar I wojny światowej, szczególnie polecając Bogu ponad 50 mieszkańców Wyszatyc poległych na jej frontach. Kolejnym etapem rocznicowych obchodów była wizyta delegacji z Wyszatyc w Czechach. Miasto Choceń, w którym przebywali wyszatyccy wygnańcy, także uczciło wydarzenia sprzed 100 lat. Muzeum w Choceniu zorganizowało wystawę poświęconą tej rocznicy, a Senat Republiki Czeskiej objął honorowym patronatem te rocznicowe obchody. Udostępniono zdjęcia i eksponaty przechowywane w archiwum w Usti nad Orlicą, przedstawiające codzienne życie wygnańców z Galicji i Bukowiny, w tym także i mieszkańców Wyszatyc.

6 września delegacja z Wyszatyc, na czele z ks. proboszczem Andrzejem Pokrywą, uczestniczyła we Mszy św. w choceńskim kościele pw. św. Franciszka Serafińskiego. Wzięły w niej udział władze miasta, muzeum i archiwum w Usti oraz kilkunastu mieszkańców Chocenia. Po Eucharystii udaliśmy się na miejscowy cmentarz rzymskokatolicki, gdzie miasto Choceń ufundowało pamiątkową płytę nagrobną umieszczoną w miejscu pochówku 200 polskich dzieci z kolonii barakowej. Na granitowej płycie umieszczono napis w języku czeskim: „Miasto Choceń na pamiątkę tym, którym Wielka Wojna zabrała dom i życie”. Na płycie złożono wieniec od czeskiego Senatu. Biało-czerwoną wiązankę złożyła także nasza delegacja. Uroczystości na cmentarzu zakończyła wspólna modlitwa oraz poświęcenie pamiątkowej płyty.

Plany współpracy

Reklama

Podczas wizyty w Choceniu udało się wstępnie ustalić dalsze etapy wzajemnej współpracy dotyczącej badania i opisywania wydarzeń związanych z pobytem ludności polskiej w choceńskiej kolonii. Strona czeska wykonuje ogromną pracę badawczą, polegającą na sporządzeniu wykazu wszystkich osób zmarłych i urodzonych w Choceniu. Prace te zakończone będą w 2017 r., a sporządzony wykaz wraz z opisem i komentarzem zostanie opublikowany w formie książkowej. Łączna liczba zmarłych, których Czesi chcą zidentyfikować z imienia i nazwiska, wynosi 7895 osób. Nasze zadanie ma polegać na przygotowaniu spisu wszystkich miejscowości z przedpola twierdzy Przemyśl, które zostały spalone, a ich ludność wywieziona do Czech. W tym miejscu pragnę zaapelować do wszystkich, którzy posiadają jakiekolwiek informacje o wysiedleniach, fotokopie dokumentów, zdjęć lub inne pamiątki o kontakt drogą mailową: jozef_z@interia.eu.

Wyszatyckie upamiętnienie

28 września br. uczestniczyliśmy w rocznicowej Mszy św. sprawowanej pod przewodnictwem bp. Stanisława Jamrozka, po czym udaliśmy się w procesji z pocztami sztandarowymi na cmentarz w Wyszatycach. Tam został odsłonięty i poświęcony pamiątkowy obelisk. W jego niszy została umieszczona urna z ziemią przywiezioną z choceńskiego cmentarza, na którym spoczywały doczesne szczątki przeszło 50 wygnańców z Wyszatyc. Na płycie obelisku wygrawerowano repliki tabliczek nagrobkowych. Uroczystość zakończona została wspólną modlitwą i odśpiewaniem Roty. W tym dniu została również otwarta wystawa „Wychodźcy z Wyszatyc w dokumentach i fotografii 1914-1916”. Na wystawie wyeksponowano 140 zdjęć przedstawiających wydarzenia sprzed 100 lat oraz zdjęcia z pobytu delegacji w Choceniu. Można ją oglądać do 2 listopada od poniedziałku do czwartku w godz. 16-19 i w każdą niedzielę w godz. 9.15-13 i 15-18.

Kolejnym etapem obchodów 100. rocznicy wysiedlenia mieszkańców Wyszatyc będzie wystawienie 9 listopada przedstawienia historycznego przygotowanego przez uczniów Zespołu Szkół w Wyszatycach i młodzież licealną, na które serdecznie zapraszamy. To wielkie przedsięwzięcie rocznicowe zakończy publikacja okolicznościowego albumu wraz z komentarzem, zatytułowanego: „Wychodźcy z Wyszatyc w dokumentach i fotografii 1914-1916”.

Podziel się:

Oceń:

2014-10-15 16:08

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Różaniec i twórczość – owoce spotkania z Papieżem

Wacław Sobieraj (pierwszy z lewej) wre?cza Papiez˙owi obraz

Archiwum W. Sobieraja

Wacław Sobieraj (pierwszy z lewej) wre?cza Papiez˙owi obraz

Więcej ...

Rzecznik PAŻP: awaria zarządzania ruchem lotniczym

2025-07-19 11:56

Monika Książek

Rano doszło do awarii systemu zarządzania ruchem lotniczym; samoloty lądują, ale dochodzi do ograniczeń w startach na części polskich lotnisk - poinformował w sobotę rzecznik PAŻP Marcin Hadaj.

Więcej ...

Jasna Góra: obchody 25-lecia Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”

2025-07-19 14:57

Karol Porwich/Niedziela

Wdzięczność za św. Jana Pawła II i za wszystkich, którzy przez 25 lat przyczynili się do rozwoju Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, za młodych, którzy są nadzieją na budowę społeczeństwa, które mówić będzie językiem autentycznej miłości i działać z troską o rozwój Ojczyzny to przesłanie jasnogórskich obchodów rocznicowych tego ważnego dzieła stypendialnego Kościoła w Polsce. Mszy św. przewodniczył nuncjusz apostolski w Polsce abp Antonio Guido Filipazzi. Uczestniczyło w niej ok. 2 tys. stypendystów i osób związanych z dziełem. Wieczorem w jasnogórskiej Bazylice odbędzie się koncert Chóru i Orkiestry „Dzieło Nowego Tysiąclecia”.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Dobrowolnie poszli na pewną śmierć. Bł. Achilles...

Święci i błogosławieni

Dobrowolnie poszli na pewną śmierć. Bł. Achilles...

W parafii w Kępnie niespodziewanie zmarł ks. Grzegorz...

W diecezjach

W parafii w Kępnie niespodziewanie zmarł ks. Grzegorz...

Nowenna do św. Krzysztofa

Wiara

Nowenna do św. Krzysztofa

Nowenna do św. Marii Magdaleny

Wiara

Nowenna do św. Marii Magdaleny

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Wiara

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Nowenna do Matki Bożej Szkaplerznej

Wiara

Nowenna do Matki Bożej Szkaplerznej

Co tak naprawdę powiedzieli biskupi na Jasnej Górze?

Kościół

Co tak naprawdę powiedzieli biskupi na Jasnej Górze?

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Diecezja siedlecka: Ksiądz zmarł nagle w wieku 52 lat

Kościół

Diecezja siedlecka: Ksiądz zmarł nagle w wieku 52 lat