Reklama

Niedziela Kielecka

Dziedzictwo dla przyszłych pokoleń

W czasie warsztatów uczniowie poznawali arkana pracy archiwisty

Wojciech Habdas

W czasie warsztatów uczniowie poznawali arkana pracy archiwisty

Jubileusz 100-lecia istnienia Archiwum Państwowego w Kielcach to okazja do przyjrzenia się misji i pracy instytucji, która jest bardzo ważna dla środowiska naukowego w regionie, ale i w Polsce.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Archiwum Państwowe tworzy właściwe warunki do przechowywania i zabezpieczania powierzonych dokumentów, udostępnia je odwiedzającym, zabezpiecza zgromadzone dokumenty, przeprowadza restaurację i konserwację cennych egzemplarzy. – Nasza misja jest niezmienna, przede wszystkim chodzi o to, aby zachować dziedzictwo dokumentacyjne dla przyszłych pokoleń – mówi dyrektor Archiwum dr Wiesława Rutkowska.

Potrzebna mądra refleksja

To jednak część zadań wykonywanych na co dzień przez archiwistów. Dyrektor Rutkowska zauważa, że współcześnie pojawiają się zupełnie nowe wyzwania. – W czasach powszechności dokumentów, zwłaszcza elektronicznych tworzonych przez państwowe jednostki organizacyjne, jak i instytucje niepaństwowe, a także osoby prywatne, wielkim wyzwaniem jest wartościowanie tej dokumentacji, tzn. refleksja nad tym, co powinniśmy zachować dla przyszłych pokoleń, a co możemy zniszczyć, ponieważ magazyny archiwalne mają ograniczoną ładowność. Trudno jednak przewidzieć, jaka dokumentacja może okazać się przydatna w mniej lub bardziej odległej przyszłości. To właśnie archiwiści, często subiektywnie, decydują, jakie dokumenty zostaną zachowane wieczyście. Jest to wielka odpowiedzialność – tłumaczy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Unikatowe projekty, cenna spuścizna

Reklama

Działalność archiwalna to również edukacja i popularyzacja. Instytucja realizuje projekty w niemal każdej dziedzinie. – Mamy ogólnopolski projekt wszystkich archiwów państwowych pn. „Archiwa Rodzinne Niepodległej”, dzięki któremu udało się przejąć również do zasobu naszego archiwum wiele cennych kolekcji i spuścizn osób prywatnych – opowiada dr Rutkowska. Inny, niezwykle ważny projekt powstał na początku pandemii. – Zrozumieliśmy, że znaleźliśmy się w ważnym momencie dziejowym, którego świadectwa należy zebrać i zabezpieczyć dla przyszłych pokoleń, tak powstał ogólnopolski projekt Archiwum Pandemii A.D. 2020. Społeczna kolekcja dokumentów pandemii wywołanej koronawirusem (SARS-CoV-2).

W dziedzinie zabezpieczania zasobu prowadzimy od kilku lat digitalizację we własnym zakresie oraz współpracujemy z Instytutem YadVashem i Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie. Dzięki temu udało się wykonać miliony kopii zabezpieczających materiałów archiwalnych, które następnie udostępniane są w serwisie: szukajwarchiwach.gov.pl. Archiwiści opracowują również katalogi i albumy prezentujące źródła historyczne, są one dostępne w wersji cyfrowej na stronie internetowej AP, a w wersji papierowej w Archiwum.

– Z jakiego projektu Dyrektor instytucji jest najbardziej dumna? – Osobiście najbardziej dumna jestem ze „Świętokrzyskich Studiów Archiwalno-Historycznych”, naszego czasopisma, rocznika wydawanego już 11 lat we współpracy z KTN. Ponadto warto wspomnieć jeszcze o cyklicznych „Spotkaniach ze źródłem archiwalnym”, organizowanych ze współpracy z IH UJK od 2013 r. – mówi. Są to konferencje o bardzo różnej tematyce, ostatnio np. o Świętym Krzyżu, w czasie których zaproszeni specjaliści prezentują wyniki swoich badań, a archiwiści prezentują źródła archiwalne z zasobu AP do danego tematu. Zarówno spotkania jak i wydawnictwo cieszą się sporym uznaniem i popularnością, dlatego dyrektor planuje rozwijać te formy popularyzacji archiwum i zasobu archiwalnego.

Reklama

Na 100-lecie AP w Kielcach przygotowano wystawę stacjonarną „100 dokumentów na stulecie Archiwum Państwowego w Kielcach”. Można zobaczyć wybrane dokumenty z okresu od XIV do XXI w., są to dokumenty pergaminowe i papierowe, materiały kartograficzne i ikonograficzne, dokumentacje techniczną oraz druki ulotne. Uwidacznia ona złożoność i bogactwo zasobu archiwalnego, który stanowi istotne źródło do badań nad historią życia społecznego, gospodarczego, politycznego i kulturalnego z perspektywy regionu, w którym żyjemy, jak i naszej Ojczyzny. Wystawa prezentowano do 28 kwietnia na rynku w Kielcach, obecnie znajduje się przy Archiwum.

Razem w badaniach nad historią

Instytucja rozwija współpracę m.in. z Archiwum Diecezjalnym w Kielcach z dyr. ks. dr. Tomaszem Gocelem oraz środowiskiem naukowym badającym historię Kościoła. Organizowane były wspólne konferencje w ramach „Spotkań ze źródłem archiwalnym”, w ramach Międzynarodowego Dnia Archiwów (9 czerwca) lub 30 września w Dniu Archiwisty (patron tego dnia to św. Hieronima, archiwista, bibliotekarz). Wspólna sesja naukowa odbyła się w 2017 r. w ramach VII Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich.

Efektem tej współpracy są artykuły naukowe prezentowane w „Świętokrzyskich Studiach Archiwalno-Historycznych”. Ukazały się np. o ks. Józefie Zdanowskim, historyku Kościoła, muzealniku, bibliotekarzu i archiwiście, a także książki w ramach Świętokrzyskiej Serii „Dzienniki, wspomnienia, pamiętniki, listy”, np. „Wielka Wojna nad Nidą. Kronika parafii Imielno (1912-1917)”. W 2016 r. wspólnie z AD w Kielcach przygotowaliśmy konferencję naukową poświęconą Kościołowi katolickiemu w źródle archiwalnym. Powstają także wystawy stacjonarne i on-line dokumentów poświęconych tematyce Kościoła. Gdy w Muzeum Diecezjalnym w Kielcach prezentowane były obiekty sakralne, dużo oryginalnych źródeł pochodziło właśnie z zasobu AP.

Dla każdego, w każdym wieku

Archiwum Państwowe jest instytucją otwartą. Prowadzi szerokie działania edukacyjne adresowane do dzieci i młodzieży, dorosłych i popularyzujące historię i pracę z dokumentem. Są to cykliczne warsztaty archiwalne i lekcje ze źródłami archiwalnymi dla różnych grup wiekowych, od przedszkolaków począwszy, a na studentach czy nawet seniorach skończywszy. Bardzo popularne były lekcje o powstaniu styczniowym i dotyczące historii konkretnej miejscowości. – Niezmiennie dużą popularnością cieszą się warsztaty o tematyce genealogicznej, ale także konserwatorskie, podczas których uczymy, jak zabezpieczać rodzinne dokumenty czy fotografie przechowywane w domowych szufladach – opowiada dyrektor Rutkowska.

W jubileuszowych obchodach

Archiwum szeroko otwarło swoje podwoje dla odwiedzających. Były prelekcje, atrakcyjne warsztaty, wystawy, konferencje i gala z uhonorowaniem najbardziej zasłużonych archiwistów. 12 kwietnia w kościele Trójcy Świętej bp Andrzej Kaleta w koncelebrze z ks. Tomaszem Gocelem, sprawował Mszę św. w intencji byłych i obecnych pracowników tworzących AP w Kielcach, dziękując Bogu za 100 lat działalności instytucji w służbie społeczeństwu. W kościele zgromadzili się dyrektorzy AP w Kielcach, z Rzeszowa, z Radomia oraz z Archiwum Akt Nowych w Warszawie, środowiska naukowe kieleckich uczelni wyższych, instytucji naukowych i kulturalnych. – Takie wydarzenia, jak to dzisiejsze, tworzą naszą historię. Ważne jest, aby za wydarzeniami i ludźmi tworzącymi historię tej instytucji, zauważyć Boga, który błogosławił, aby te wielkie dzieła mogły być realizowane. Dlatego to spotkanie niech będzie również modlitwą wdzięczności Panu – zachęcał Biskup w homilii.

Podziel się:

Oceń:

2023-04-28 19:56

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Dzień Marszałka Józefa Piłsudskiego

Archiwum Państwowe w Częstochowie

Archiwum Państwowe w Częstochowie serdecznie zaprasza do udziału w Dniu Marszałka Józefa Piłsudskiego, który odbędzie się w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Archiwów 9 czerwca o godz. 11 w siedzibie Archiwum Państwowego w Częstochowie przy ul. Rejtana 13.

Więcej ...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Karol Porwich/Niedziela

Maj i czerwiec to miesiąc personalnych zmian wśród duchownych. Przedstawiamy bieżące zmiany księży proboszczów i wikariuszy w poszczególnych diecezjach.

Więcej ...

Spotkanie Papieża w Castel Gandolfo z przedstawicielami kapituł generalnych

2025-07-12 11:42

Vatican Media

W przesłaniu do przełożonych generalnych i członków rad niektórych kapituł i zgromadzeń zakonnych Papież Leon XIV mówił o potrzebie odnowienia ducha misyjnego, przyswojenia sobie uczuć „jakie miał Chrystus Jezus” oraz szerzenia na całej ziemi światła Chrystusa.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Wiara

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Kościół

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Europa

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Nie dam się zwyciężyć złu, lecz zło dobrem...

Wiara

Nie dam się zwyciężyć złu, lecz zło dobrem...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Kościół

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...