Reklama

Kościół

Warto tu przyjechać

Kościół w Klępsku to perełka aranżacji przestrzeni sakralnej

Angelika Zamrzycka

Kościół w Klępsku to perełka aranżacji przestrzeni sakralnej

Gdzie? Do wschodniej części dziecezji zielonogórsko-gorzowskiej. Dlaczego? Bo takich kościołów nie zobaczymy nigdzie w Polsce.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Szlak drewnianych kościołów Regionu Kozła znajduje się we wschodniej części diecezji i sięga aż po archidiecezję poznańską. Warto tu przyjechać, bo możemy odwiedzić tam m.in. prawdopodobnie najstarszy kościół drewniany w Polsce.

Kościoły w Klępsku, Kosieczynie, Chlastawie i Łomnicy są położone najwyżej kilkanaście kilometrów od siebie. Ich cechą wspólną jest nie tylko to, że są wykonane z drewna, ale także położenie na terenie Regionu Kozła, czyli krainy podzielonej między województwa lubuskie i wielkopolskie. To niewielki obszar geograficzny między Zbąszyniem, Trzcielem a Babimostem, gdzie występuje niepowtarzalny instrument muzyczny – kozioł weselny. Historyczne zapisy wskazują, że polscy koźlarze grali na tym terenie już w XVI wieku. Jeszcze dziś spotkamy tu kapele koźlarskie, które można usłyszeć podczas lokalnych uroczystości.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Niepozorny a niesamowity

Reklama

Naszą wędrówkę po zabytkowych świątyniach drewnianych rozpoczynamy od Klępska. Tutejszy kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny został w 2017 r. uznany za pomnik historii. Szczególny walor klępskiego kościoła stanowią zarówno jego interesująca historia z wątkami katolickimi i ewangelickimi, jak i bogate wnętrze pokryte 117 malowidłami i dziewięćdziesięcioma opisami. To istna Biblia w obrazkach! Historia zbawienia przedstawiona na freskach umieszczonych na niemal każdej powierzchni. Znajdziemy tu m.in. personifikacje pięciu ludzkich zmysłów, a także scenę Sądu Ostatecznego i obrazy cudów dokonanych przez Jezusa. Kościół został wybudowany dla miejscowych katolików w XIV wieku. W 1576 r. przejęli go ewangelicy i przeprowadzili zaskakującą aranżację wnętrza. Odtąd obrazy biblijne wypełniają niemal całe wnętrze kościoła. Gdzie nie spojrzeć, znajdują się różnorodne, utrzymane w kolorowej tonacji, malarskie przedstawienia historii zbawienia.

Zaskakujący zabieg artystyczny

Na stropie prezbiterium klępskiego kościoła umieszczono malowidła biblijne wpisujące się w średniowieczną koncepcję Biblii pauperum, czyli Biblii ubogich. Są one zestawione w parach, według typologicznej zasady: z jednej strony sklepienia znajduje się piętnaście scen ze Starego Testamentu, a z drugiej strony – na zasadzie symetrycznego odbicia – są ich nowotestamentowe odpowiedniki. W ten sposób można poznać starotestamentowe „zapowiedzi” i ich nowotestamentowe „wypełnienie”, np.: Pascha Żydów i Ostatnia Wieczerza czy Wywyższenie Węża Miedzianego i Ukrzyżowanie Chrystusa. Dzięki temu niepiśmienny lud mógł dobrze poznać biblijne historie, wpatrując się w ścienne obrazy. Po latach kościół powrócił do katolików i obecnie jest filią parafii św. Stanisława w Łęgowie. Do dziś zachowała się figura Matki Bożej z Dzieciątkiem umieszczona w ołtarzu, który ma formę tryptyku i pochodzi z ok. 1500 r., czyli z czasu, kiedy świątynia należała jeszcze do katolików. Pozostawienie przez ewangelików wyobrażenia Maryi świadczy o wybiórczym stosunku luteran do średniowiecznego dziedzictwa katolickiego. Może być także dowodem na to, że ewangelicy, którzy dokonali konwersji z katolicyzmu na protestantyzm, nie niszczyli sztuki wykonanej przez swoich przodków.

Pamięta bitwę pod Grunwaldem

Reklama

W przeciwieństwie do świątyni w Klępsku przez całe wieki katolicki pozostał kościół parafialny świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kosieczynie. Reformacja go nie dosięgła. Już ponad 600 lat istnieje tu parafia katolicka, a sama świątynia jest jeszcze starsza. Drewniany kościół pochodzi najprawdopodobniej z 1389 r. Dokładna data budowy nie została jednoznacznie ustalona. Badania wieku drewna potwierdzają, że najstarsza belka pochodzi ze ścinki przeprowadzonej po 1345 r., a najmłodsza – ze ścinki zimowej na przełomie 1388 i 1389 r. Z późniejszego okresu pochodzi więźba dachowa. – Ustalone fakty pozwalają stwierdzić, że kościół w Kosieczynie jest najstarszym drewnianym kościołem zrębowym w Polsce – mówi proboszcz ks. kan. dr Andrzej Drutel. – Jeżeli się dokładnie przyjrzymy, dostrzeżemy, że świątynia została zbudowana z wielką precyzją. Dawniej ludzie bez specjalistycznych narzędzi potrafili wykonać takie arcydzieło, które przetrwało tyle wieków – dodaje. Wnętrze jest również niesamowite: zabytkowe, a jednocześnie niewielkie, a przez to bardzo przytulne. Jeśli ktoś ma więcej czasu, może zostać oprowadzony przez księdza proboszcza, który w pasjonujący sposób opowie więcej o historii, zabytkowym wyposażeniu, dawnych zwyczajach, przeprowadzonych pracach remontowych oraz zdradzi kilka ciekawostek. – Trzeba pobyć trochę w środku, poczuć zapach drewna, zwrócić uwagę na dynamiczny i żywy wyraz twarzy Madonny z piety pochodzącej z XV wieku, a także uświadomić sobie, że w tym kościele od 600 lat gromadzą się na modlitwie katolicy, tu przyjmują sakramenty, uczestniczą w Mszach św. Wtedy modlitwa zanoszona do Pana Boga w tym miejscu nabiera szczególnego charakteru – zachęca ks. Drutel. – Ważne jest nie samo zwiedzanie kościoła, ale przebywanie w nim. Wówczas odkryje się sacrum tego miejsca – kończy.

Odwrócona łódź z masztem

Z Kosieczyna wystarczy przejechać tylko 2 km, aby dotrzeć do kolejnego kościoła na szlaku. To drewniany kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chlastawie, który jest filią parafii w Zbąszynku. Nie zawsze jednak była to świątynia rzymskokatolicka. Od początku zabytek z drewna modrzewiowego służył protestantom. Na belce tęczowej obok tablic herbowych fundatorów została umieszczona data – rok 1637, co wskazuje na budowę kościoła. Dużo interesujących szczegółów może przekazać p. Irena Chłopek, która od ponad 35 lat oprowadza turystów i pełni posługę kościelnej. – Ciekawostką jest, że co roku przybywa tu jedna grupa z Australii. Są to potomkowie mieszkańców Chlastawy, którzy wyemigrowali w XIX wieku – mówi p. Irena. Świątynia przez ponad 300 lat służyła ewangelikom. Dopiero po II wojnie światowej przeszła w ręce katolików. Konstrukcja całego kościoła jest utrzymywana tylko na jednej kolumnie, stojącej na środku. To bardzo interesujące rozwiązanie ciesielskie. Wszystkie belki łączą się z drewnianym słupem na środku bez użycia gwoździ – zamiast nich są drewniane kołki. Nie ma tzw. sufitu, ponieważ cała więźba dachowa jest odkryta, a dzięki temu można zauważyć, że kościół przypomina odwróconą łódź. Już św. Hipolit Rzymski na początku III wieku pisał o łodzi jako alegorii Kościoła.

Łódź spotkamy również w drewnianym kościele św. Wawrzyńca w Łomnicy. W tym przypadku to ambona ma ten charakterystyczny kształt. Najciekawszy zabytek znajduje się w centrum ołtarza głównego. To namalowany na cienkim jedwabiu wizerunek Chrystusa. Z tyłu ołtarza znajduje się watykański certyfikat podkreślający wartość wizerunku. Początkowo sądzono, że to kopia całunu z Manoppello. Warto również przyjrzeć się ośmiobocznej konstrukcji świątyni. Podsumowując, bez wyjątku każdy z drewnianych kościołów Regionu Kozła ma w sobie coś charakterystycznego i wart jest odwiedzenia.

Podziel się:

Oceń:

2024-12-03 13:48

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Potrzebne są każde ręce do pracy

2025-03-09 10:06
Młodzi robili porządek w parku, grabili liście, wynosili uschłe gałęzie

Karolina Krasowska

Młodzi robili porządek w parku, grabili liście, wynosili uschłe gałęzie

Zawsze gotowi do pomocy, modlą się, pracują, a przy tym pomagają drugiemu człowiekowi. Młodzież z diecezjalnego KSM przeżywała wczoraj diecezjalny dzień skupienia w Domu Pomocy Społecznej u Sióstr Opatrzności Bożej.

Więcej ...

Wybory 400. zebrania plenarnego KEP

2025-03-14 14:49
Wybory 400. zebrania plenarnego KEP

episkopat.pl

Wybory 400. zebrania plenarnego KEP

Bp Adam Bab został powołany na nowego przewodniczącego Rady ds. Ekumenizmu i przewodniczącego Zespołu ds. Kontaktów z Polską Radą Ekumeniczną, biskupi zatwierdzili nowy skład Rady ds. Apostolstwa Świeckich oraz Zespołu Roboczego ds. Katechezy Parafialnej, powołali również Krajowego Koordynatora Duszpasterstwa Białorusinów w Polsce. To niektóre z decyzji podjętych podczas 400. Zebrania Plenarnego KEP obradującego od 12 do 14 marca w Warszawie.

Więcej ...

Czy Kościół może się mylić w kwestiach wiary?

2025-03-14 20:55

Karol Porwich/Niedziela

Wielki Post to czas modlitwy, postu i jałmużny. To wiemy, prawda? Jednak te 40 dni to również czas duchowej przemiany, pogłębienia swojej wiary, a może nawet… powrotu do jej podstaw? Dziś odpowiedź na pytanie - czy Kościół może się mylić w kwestiach wiary?

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Wybory 400. zebrania plenarnego KEP

Kościół

Wybory 400. zebrania plenarnego KEP

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

Wiadomości

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

Panie! Naucz mnie modlić się!

Wiara

Panie! Naucz mnie modlić się!

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

Europa

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

Zmarł ks. Marek Mekwiński. Kapłan zasłabł podczas...

Niedziela Wrocławska

Zmarł ks. Marek Mekwiński. Kapłan zasłabł podczas...

Czy możemy być pewni, że nasze modlitwy nie trafiają w...

Wiara

Czy możemy być pewni, że nasze modlitwy nie trafiają w...

Beatyfikacja sióstr katarzynek bez jednej ze zgłoszonych

Kościół

Beatyfikacja sióstr katarzynek bez jednej ze zgłoszonych

Co robić, aby nie ulec żadnej z pokus?

Wiara

Co robić, aby nie ulec żadnej z pokus?

30 lat temu zmarł Franciszek Gajowniczek, za którego...

Kościół

30 lat temu zmarł Franciszek Gajowniczek, za którego...